Zakładanie spółki w Polsce jest popularnym wyborem wśród przedsiębiorców, zarówno krajowych, jak i zagranicznych, którzy chcą rozpocząć działalność gospodarczą. Polska oferuje szeroką gamę form prawnych spółek, co pozwala na dostosowanie struktury firmy do specyficznych potrzeb właścicieli. W artykule przedstawimy najważniejsze informacje dotyczące zakładania spółek w Polsce, w tym dostępne formy prawne, wymagane formalności oraz etapy procesu rejestracji.

1. Wybór formy prawnej spółki

Przed rozpoczęciem procesu zakładania spółki, przedsiębiorca powinien wybrać odpowiednią formę prawną, która będzie odpowiadała jego potrzebom. W Polsce dostępne są różne typy spółek, a najczęściej wybierane to:

1.1. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (sp. z o.o.)

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością to najpopularniejsza forma prawna w Polsce, szczególnie wśród małych i średnich przedsiębiorców. Charakteryzuje się ograniczoną odpowiedzialnością właścicieli (udziałowców), którzy nie odpowiadają za zobowiązania spółki całym swoim majątkiem, a jedynie do wysokości wniesionych wkładów. Spółka z o.o. może mieć jednego lub więcej wspólników, a jej minimalny kapitał zakładowy wynosi 5 000 zł.

1.2. Spółka akcyjna (S.A.)

Spółka akcyjna jest bardziej rozbudowaną formą działalności gospodarczej, odpowiednią dla dużych przedsiębiorstw, które planują pozyskiwać kapitał na rynku publicznym. Spółka ta charakteryzuje się możliwością emisji akcji i pozyskiwania kapitału poprzez sprzedaż papierów wartościowych. Minimalny kapitał zakładowy wynosi 100 000 zł, a odpowiedzialność akcjonariuszy jest ograniczona do wysokości wniesionych wkładów.

1.3. Spółka jawna (sp.j.)

Spółka jawna to forma spółki osobowej, w której wszyscy wspólnicy odpowiadają za zobowiązania spółki całym swoim majątkiem. Jest to rozwiązanie, które sprawdza się głównie w przypadku małych firm, prowadzących działalność w mniej skomplikowanych branżach. Spółka jawna nie wymaga minimalnego kapitału zakładowego.

1.4. Spółka komandytowa (sp.k.)

Spółka komandytowa jest spółką osobową, w której występują dwie kategorie wspólników: komplementariusze, którzy odpowiadają za zobowiązania spółki bez ograniczeń, oraz komandytariusze, którzy odpowiadają tylko do wysokości wniesionego wkładu. Jest to popularna forma wśród przedsiębiorców, którzy chcą ograniczyć odpowiedzialność niektórych wspólników.

1.5. Spółka cywilna (sp.c.)

Spółka cywilna jest prostą formą współpracy dwóch lub więcej osób w celu osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego. Jest to forma, która nie ma osobowości prawnej i nie jest zarejestrowana w Krajowym Rejestrze Sądowym (KRS). Wspólnicy odpowiadają za zobowiązania spółki solidarnie całym swoim majątkiem.

 
2. Etapy zakładania spółki w Polsce

Zakładanie spółki w Polsce, niezależnie od jej formy prawnej, wiąże się z kilkoma etapami. Oto najważniejsze kroki, które należy podjąć:

2.1. Przygotowanie umowy spółki

Pierwszym krokiem w procesie zakładania spółki jest przygotowanie umowy lub statutu, w przypadku spółki akcyjnej. Dokument ten powinien zawierać szczegóły dotyczące działalności spółki, jej celów, struktury zarządu oraz wysokości kapitału zakładowego. Umowa spółki powinna być zgodna z obowiązującymi przepisami prawa.

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością:  Umowa spółki może być zawarta w formie aktu notarialnego lub online a jej wzór jest dostępny w systemie S24 (dedykowanym do zakładania spółek przez internet).

Spółka akcyjna: Statut spółki akcyjnej musi być sporządzony w formie aktu notarialnego.
 
2.2. Rejestracja spółki w KRS

Po sporządzeniu umowy należy zarejestrować spółkę w Krajowym Rejestrze Sądowym (KRS). Rejestracja może odbywać się na dwa sposoby:

Rejestracja online – przez system eKRS (w przypadku spółek z o.o., spółek akcyjnych i innych spółek prawa handlowego). Jest to szybszy sposób, który umożliwia załatwienie formalności bez konieczności osobistego stawiennictwa w sądzie.
 
Rejestracja online poprzez wcześniejsze sporządzenie statutu spółki w formie aktu notarialnego - akt poprzez system CREWAN dostępny jest online i poprzez wpisanie numeru aktu wydanego przez notariusza, automatycznie podłączany jest pod wniosek w systemie PRS. 

2.3. Zgłoszenie do ZUS

Spółka musi również zgłosić swoich pracowników do ZUS, jeżeli planuje zatrudniać osoby na umowę o pracę. Zgłoszenie odbywa się poprzez formularz ZUS ZPA (zgłoszenie płatnika składek).

2.4. Otworzenie firmowego konta bankowego

Zarejestrowana spółka powinna otworzyć firmowe konto bankowe, na które będzie wpłacany kapitał zakładowy oraz realizowane transakcje związane z działalnością gospodarczą.

3. Koszty związane z zakładaniem spółki

Zakładanie spółki wiąże się z pewnymi kosztami, które mogą się różnić w zależności od wybranej formy prawnej:

Spółka z o.o.: Koszty rejestracji spółki z o.o. w systemie S24 to około 250 zł. Jeśli jednak umowa spółki wymaga aktu notarialnego, opłaty notarialne mogą wynieść kilka tysięcy złotych. Dodatkowo należy uwzględnić opłaty sądowe za wpis do KRS.

Spółka akcyjna: Koszt rejestracji spółki akcyjnej może być wyższy ze względu na wymóg sporządzenia aktu notarialnego.
Koszty związane z wynajmem biura, obsługą księgową i innymi usługami: W zależności od charakteru działalności mogą wystąpić dodatkowe koszty operacyjne, takie jak wynajem biura czy obsługa księgowa.

4. Podsumowanie

Zakładanie spółki w Polsce jest procesem formalnym, który wiąże się z koniecznością spełnienia określonych wymagań prawnych. Wybór odpowiedniej formy prawnej, przygotowanie umowy lub statutu, a następnie rejestracja w Krajowym Rejestrze Sądowym to kluczowe etapy, które należy przejść, aby rozpocząć działalność gospodarczą. Polska, dzięki korzystnym przepisom i prostym procedurom rejestracyjnym (zwłaszcza za pośrednictwem internetu), stanowi atrakcyjne miejsce do zakładania firm, zarówno dla rodzimych, jak i zagranicznych przedsiębiorców.